Acanthosis nigricans

1. Wat is acanthosis nigricans?

Acanthosis nigricans is een veel voorkomende pigmentatiestoornis. De meest opvallende tekenen van acanthosis nigricans zijn donkere vlekken van huid met een dik fluweelachtig oppervlak. De aangetaste gebieden van de huid kunnen ook jeuken of onaangenaam ruiken.

Deze vlekken komen meestal voor op de volgende gebieden:

• oksels
• lies
• nek
• ellebogen
• knieën
• knokkels
• lippen
• palmen
• zolen van de voeten

2. Wat veroorzaakt acanthosis nigricans:

Acanthosis nigricans kan een teken van een ernstiger gezondheidsprobleem zijn, zoals (pre)diabetes. De meest effectieve behandelingen richten zich op het vinden en oplossen van medische aandoeningen die aan de basis liggen van het probleem. Deze huidvlekken hebben de neiging om te verdwijnen na het succesvol behandelen van de onderliggende aandoening.

3. Wat veroorzaakt acanthosis nigricans?

Acanthosis nigricans komt voor wanneer epidermale huidcellen zichzelf snel gaan vermenigvuldigen. Deze abnormale groei van de huidcellen wordt meestal veroorzaakt door te veel insuline in het bloed.

A. Te veel insuline

Als u eet, zet uw lichaam koolhydraten om in suikermoleculen zoals glucose. Een deel van deze glucose wordt gebruikt voor energie in uw cellen, terwijl de rest wordt opgeslagen. Het hormoon insuline zorgt ervoor dat glucose in de cellen kan binnenkomen, zodat de cellen de glucose kunnen gebruiken voor energie.

Mensen met overgewicht hebben de neiging om weerstand tegen insuline te ontwikkelen. Het lichaam kan het niet goed gebruiken. Dit zorgt voor een opbouw van glucose in het bloed, wat kan leiden tot hoge glucosespiegel en een hoge insulinespiegel in de bloedbaan.

Teveel insuline zorgt ervoor dat de normale huidcellen snel delen. Voor mensen met donkere huid hebben deze nieuwe cellen meer melanine. Deze toename in melanine produceert een vlek die donkerder is dan de huid eromheen. De aanwezigheid van acanthosis nigricans is een sterke voorspeller van toekomstige diabetes. Als te veel insuline inderdaad de oorzaak is, is het relatief makkelijk te corrigeren met een goed dieet, lichaamsbeweging en het controleren van de bloedsuikerspiegel.

B. medicijnen

Acanthosis nigricans kan ook worden veroorzaakt door bepaalde medicijnen zoals de anticonceptiepil, groeihormonen, schildklier geneesmiddelen, en zelfs sommige supplementen voor bodybuilding. Al deze medicijnen kunnen veranderingen in de insuline niveaus veroorzaken. Geneesmiddelen die worden gebruikt om de bijwerkingen van chemotherapie te vergemakkelijken kunnen ook acanthosis nigricans veroorzaken. In de meeste gevallen zien we het verdwijnen wanneer de geneesmiddelen worden gestaakt.

3. Andere mogelijke oorzaken

In zeldzame gevallen kan acanthosis nigricans worden veroorzaakt door:

• maagkanker of maag adenocarcinoom
• adrenale klierstoornissen, zoals de ziekte van Addison
• aandoeningen van de hypofyse
• lage niveaus van schildklierhormonen
• hoge doses niacine

4. Wie loopt het meeste risico om het op te lopen?

We zien acanthosis nigricans bij zowel zowel mannen als vrouwen. Het komt het meeste voor bij mensen die overgewicht, een donkere huid of diabetes hebben. Kinderen die acanthosis nigricans ontwikkelen hebben een hoger risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 op latere leeftijd.

Het krijgen van acanthosis nigricans varieert tussen etnische groepen. Mensen van Afrika, het Caribisch gebied of van Spaanse afkomst hebben een verhoogd risico. Mensen met een hoge BMI (Body Mass Index) hebben altijd een hogere kans op de aandoening (onafhankelijk hun etnische afkomst).

5. Hoe wordt de diagnose gesteld?

Acanthosis nigricans is makkelijk te herkennen. Uw arts kan wellicht vaststellen of diabetes of insulineresistentie de oorzaak is. Uw arts kan kijken of uw geneesmiddelengebruik een bijdragende factor kan zijn.

Het is belangrijk om uw arts te vertellen over vitaminen of (bodybuilding)supplementen die u naast uw voorgeschreven medicijnen neemt.

6. Behandeling

Acanthosis nigricans is geen ziekte. Het is een symptoom van een onderliggende aandoening. De behandeling is grotendeels gericht op het aanpakken van de aandoening die het veroorzaakt. Als u overgewicht heeft, zal uw arts u adviseren om af te vallen. Uw arts kan ook geneesmiddelen voorschrijven om uw bloedsuikerspiegel onder controle te brengen.

Als de aandoening wordt veroorzaakt door medicijnen of supplementen, dan kunt u ermee stoppen of er kan naar alternativen gekeken worden. De verkleurde huidvlekjes zullen meestal vervagen wanneer u de oorzaak vindt en deze onder controle krijgt.

Cosmetische behandelingen

Als u zich zorgen maakt over het uiterlijk van uw aangetaste huid dan zijn er cosmetische behandelingen mogelijk zoals onder andere:

• Bleken van de huid
• Antibacteriële zepen
• Geneesmiddelen die tegen acné gebruikt worden
• Laser therapie

Deze behandelingen kunnen het uiterlijk van acanthosis nigricans verbeteren maar zij zullen het niet genezen.

7. het voorkomen van acanthosis nigricans

Het behoud van een gezonde levensstijl kan gewoonlijk acanthosis nigricans voorkomen. Denk onder andere aan: gewichtsverlies, dieet en het aanpassen van geneesmiddelen.