Het belangrijkste over de hand-, voet- en mondziekte:
- De hand-, voet- en mondziekte kan worden overgedragen door direct contact met ongewassen handen of een oppervlak dat sporen van het virus bevat.
- En het wordt veroorzaakt door een virus.
- Jonge kinderen lopen verder het grootste risico op hand-, voet- en mondziekte.
- In de meeste gevallen zal de infectie in zeven tot 10 dagen zonder behandeling overgaan.
1. Wat is de hand-, voet- en mondziekte?
De hand-, voet- en mondziekte is een zeer besmettelijke infectie. Virussen van de familie Enterovirus veroorzaken deze infectie (meestal de coxsackievirus). Deze virussen kunnen zich verspreiden door contact met ongewassen handen of oppervlakken die verontreinigd zijn met ontlasting. Contact met de speeksel-, ontlasting- of speeksel van een besmet persoon kan het ook overdragen.
De ziekte is gekenmerkt door zweren in de mond en door een uitslag op de handen en de voeten. De infectie kan mensen van alle leeftijden aantasten, maar komt meestal voor bij kinderen jonger dan 5 jaar. Het is over het algemeen een milde aandoening die binnen enkele dagen vanzelf weggaat.
2. De symptomen
De symptomen zijn ongeveer drie tot zeven dagen na de eerste infectie merkbaar. Dit is de incubatieperiode. Als er symptomen optreden, kan dat zijn:
- koorts
- een slechte eetlust
- keelpijn
- hoofdpijn
- prikkelbaarheid
- pijnlijke rode blaren in de mond
- een rode uitslag op de handen en de zolen van de voeten
Een koorts en keelpijn zijn meestal de eerste symptomen van hand-, voet- en mondziekte. De karakteristieke blaren en uitslag komen later op, meestal een of twee dagen nadat de koorts begint.
3. Wat veroorzaakt de hand-, voet- en mondziekte?
Hand-, voet- en mondziekte wordt vaak veroorzaakt door een stam coxsackievirus (meestal coxsackievirus A16
Virussen verspreiden gemakkelijk door:
- speeksel
- vloeistof uit blaren
- stoelgang
- ademhalingsdruppels die men na hoesten/niezen in de lucht blaast
De hand-, voet- en mondziekte kan ook worden overgedragen door direct contact met ongewassen handen of een oppervlak dat sporen van het virus bevat.
4. Risicofactoren
Jonge kinderen hebben het grootste risico op de hand-, voet- en mondziekte. Het risico stijgt als ze naar de kinderopvang of naar school gaan, aangezien virussen snel kunnen verspreiden in deze faciliteiten. Kinderen ontwikkelen meestal immuniteit tegen de ziekte na blootstelling aan de virussen die het veroorzaken. Daarom krijgen kinderen ouder dan 10 jaar zelden deze ziekte. Het is tenslotte wel mogelijk voor oudere kinderen en volwassenen om de infectie te krijgen als ze verzwakte immuunsystemen hebben.
5. De diagnose
Een arts kan vaak een hand-, voet- en mondziekte diagnosticeren door eerst een lichamelijk onderzoek te doen. Hij/zij zal daarna de mond en het lichaam controleren voor blaren en uitslag. De arts zal u of uw kind ook vragen over andere symptomen.
De dokter kan tot slot een uitstrijkje of een staaltje van de stoelgang nemen die voor het virus kan worden getest. Dit zal hen in staat stellen de diagnose te bevestigen.
6. Hoe wordt de hand-, voet- en mondziekte behandeld?
In de meeste gevallen zal de infectie na ongeveer 7 tot 10 dagen zonder behandeling overgaan. Uw arts kan daarnaast bepaalde behandelingen adviseren die de symptomen te verlichten tot de ziekte over is. Deze kunnen bijvoorbeeld omvatten:
- topische zalven op recept of in vrije verkoop om blaren en uitslag te verzachten
- medicatie tegen de pijn, hoofdpijn te verlichten (zoals ibuprofen)
- siroopjes of zuigtabletten om de keelpijn te verlichten
Bepaalde thuisbehandelingen kunnen ook verlichting veroorzaken van de symptomen van de hand-, voet- en mondziekte. Je kan de volgende huisremedies proberen:
- Zuig op ijs
- Eet ijs of sorbet.
- Drink koude dranken.
- Vermijd citrusvruchten, fruitdranken en frisdrank.
- Vermijd pittig of zout voedsel.
7. De vooruitzichten
U of uw kind moet zich beter voelen 5 tot 7 dagen na het begin van de symptomen. Herinfectie komt niet vaak voor. Het lichaam bouwt meestal immuniteit op tegen de virussen die de ziekte veroorzaken.
Bel onmiddellijk een arts als de symptomen erger worden of niet binnen tien dagen ophouden. In zeldzame gevallen kan het virus een medisch noodgeval veroorzaken.
8. Hand-, voet- en mondziekte voorkomen
Een goede hygiëne is de beste verdediging tegen de hand-, voet- en mondziekte. Regelmatige handen wassen kan uw risico om dit virus op te lopen aanzienlijk verminderen.
Leer je kinderen eerst hoe ze hun handen wassen met warm water en zeep. Handen moeten vervolgens altijd worden gewassen na het gebruik van het toilet, voordat u het eet, en na het bezoeken van een publieke ruimte. Leer jouw kinderen tenslotte ook om hun handen of bepaalde voorwerpen niet in mond te steken.
