Je kan hieronder doorklikken voor informatie die je zoekt over oncologische huidzorg.
1. Oncologische huidzorg: wat is het nut ervan?
Oncologische huidzorg wordt steeds belangrijker. Het aantal patiënten met kanker dat behandeld wordt met kanker behandelingen neemt toe. De behandelingen tegen kanker zijn steeds beter en we sporen de kanker steeds eerder op. Daarom neemt ook het aantal mensen dat kanker overleeft toe.
Patiënten die deze aandoening krijgen, moeten (samen met hun naasten) heel wat verwerken. Zij moeten keuzes maken over de behandeling. Een kankerbehandeling is altijd afhankelijk van de persoon, zijn of haar wensen, de medische toestand en de leefsituatie. Elke mens met kanker is immers uniek en vraagt een aangepaste manier van aanpakken.
2. Kanker: soorten en behandelingen
De keuze van de behandeling of van een combinatie van behandelingen hangt af van van:
- het type kanker
- de omvang van de ziekte
- de leeftijd van de persoon
- het bestaan van andere ziekten
- de algemene toestand van de persoon
Er zijn verschillenden behandelingsmogelijkheden:
- operatie
- bestraling
- chemotherapie
- doelgerichte therapie
- immuuntherapie
- hormoonbehandeling
Een multidisciplinair medisch team kiest samen met de patiënt voor een behandeling. Patiënten worden behandeld in een behandelteam. Dit team bestaat uit een arts (oncoloog, longarts, kinderoncoloog), verpleegkundig specialisten, oncologieverpleegkundigen, diëtisten, fysiotherapeuten en psychosociale zorgverleners.
3. Oncologische huidzorg: de strijd tegen bijwerkingen van kanker behandelingen
Patiënten die een behandeling voor kanker ondergaan, kunnen te maken krijgen met bijwerkingen. Een behandeling met radiotherapie, chemotherapie, doelgerichte therapie of immuuntherapie kan bijwerkingen geven aan de huid, de haren en de nagels. Niet alleen tijdens de behandeling, maar ook nog jaren nadien. Deze bijwerkingen kunnen een grote impact op de kwaliteit van leven en de dagelijkse activiteiten van de patiënten hebben. Toch is er in de oncologie weinig aandacht voor oncologische huidzorg.
Het is belangrijk om te beseffen dat deze dermatologische bijwerkingen niet alleen cosmetisch een problemen zijn. Ze hebben ook invloed op het fysieke en emotionele welzijn van de patiënt en kunnen het dagelijkse functioneren beperken. Sommige patiënten merken nauwelijks problemen op. Anderen vinden ze slopend.
Ze kunnen ervoor zorgen dat patiënten zich ongemakkelijk of onaantrekkelijk voelen. In ernstige gevallen beïnvloedt het zelfs hun gezondheid. Hierdoor kunnen patiënten niet goed meer voor zichzelf zorgen. Deze bijwerkingen zorgen niet alleen voor extra fysieke en emotionele stress in een toch al moeilijke tijd. Ze kunnen ook het voortzetten van de therapie in gevaar brengen.
Er zijn nog te vaak behandelingen tegen kanker die gestopt moeten worden omdat de bijwerkingen niet goed gemanaged worden en patiënten niet optimaal geïnformeerd zijn hoe ze hiervoor een gedeelte zelf een rol bij kunnen spelen
Patiënten kunnen naar een oncodermatoloog verwezen worden als ze huid-, haar- of nagelveranderingen ontwikkelen die hun kwaliteit van leven beïnvloeden en niet beter worden met standaardbehandelingen die worden ingezet door hun oncologisch behandelteam.
4. Oncoloog of dermatoloog?
Voor een groot deel van de dermatologische bijwerkingen zijn er behandelingen beschikbaar om de last te verminderen. De oncologen zijn gespecialiseerd in het behandelen van kanker. Dermatologen zijn gespecialiseerd in problemen van de huid, het haar en de nagels. Oncologische huidzorg (oncodermatologie) is een relatief nieuw vakgebied en het verbindt de twee specialismen. Het concentreert zich op het voorkomen en het behandelen van huid-, haar- en nagelproblemen die vaak optreden als bijwerkingen van behandelingen tegen kanker.
Kennis van de bijwerkingen van de huid, de haren en de nagels is niet alleen belangrijk voor zorgverleners. Voor patiënten is het ook belangrijk om realistische verwachtingen te hebben over de te verwachten bijwerkingen. Het is belangrijk dat patiënten worden voorgelicht over deze dermatologische bijwerkingen. Zo kunnen ze deze herkennen en zo snel mogelijk een behandeling zoeken. Goede voorlichting en eenvoudige preventieve maatregelen kunnen in vele gevallen het leed ten dele voorkomen. Als de dermatologische afwijkingen er zijn, dan zijn ze vaak in een vroeg stadium eenvoudig te behandelen. Door preventieve maatregelen en vroegtijdig ingrijpen moeten de behandelingen tegen kanker niet gestaakt of onderbroken worden.
5. De oncologische huid
Dermatologische bijwerkingen van behandelingen tegen kanker komen vaak voor. De structuur en het functioneren van de huid, de haren, de nagels en de slijmvliezen worden vaak door de behandelingen aangetast. Hierdoor ontstaan klachten (de oncologische huid).
Er zijn meer dan 50 verschillende dermatologische bijwerkingen gerapporteerd bij meer dan 30 anti kankermiddelen. In een onderzoek gaven 67% van de patiënten aan dat de dermatologische bijwerkingen erger waren dan ze hadden verwacht. In sommige gevallen zijn de bijwerkingen dermate vervelend dat patiënten willen stoppen met de behandeling.
Onderzoek naar de unmet needs van patiënten toonde het volgende verontrustende inzicht: “Patiënten lijden niet alleen aan huidsymptomen maar krijgen ook geen informatie over hoe ze de huid moeten verzorgen en met welke huidverzorgingsproducten ze dat het beste kunnen doen. In klinische omgevingen is vaak geen specifieke informatie aanwezig om patiënten hiermee te helpen Slechts een derde van hen werd doorverwezen naar de dermatoloog en de rest werd behandeld door de oncoloog.”
De huid en de nagels hebben een belangrijke signaalfunctie. Veranderingen tijdens behandelingen tegen kanker kunnen een indicatie zijn voor verwijzing naar het oncologisch behandelteam.