Eczeem voorkomen door beschadigingen te voorkomen

Jeuk ontstaat door een prikkeling van de zenuwuiteinden in de huid door lichaamseigen stoffen (histamine). Er zijn verschillende soorten jeuk, zeurende, stekende, brandende, pijnlijke, beperkte en algehele jeuk. Bij patiënten met eczeem is er vaak een achtergrondjeuk aanwezig. Aan jeuk is weinig te doen. Men kan jeuk proberen te voorkomen door prikkels te vermijden, de huid regelmatig in te vetten en de jeuk te verlichten. Hierdoor is de basiszorg bij eczeem, het vermijden van prikkels, het gebruik van hulpmiddelen en het gebruik van dermatocorticosteroïden van belang. Bij heftige jeuk in jeukaanvallen is er EHBJ, de eerste hulp bij jeuk met onder andere alternatieven voor krabben.

Krabben wordt vaak een gewoonte, het bijhouden van een jeukdagboek geeft inzicht in de patronen die tot krabben leiden.

Maatregelen die de jeuk verlichten, eerste hulp bij jeuk

Koelen van de huid:

• Kledinglaagjes kunnen uitgetrokken worden, blazen, eventueel een ventilator gebruiken.
• Naar buiten gaan.
• Coldpacks in een handdoek of een licht vochtige handdoek die in de diepvries gelegen heeft op een klein gebied met jeuk leggen.
• De huid afspoelen met lauw water (koud water leidt tot gloeien van de huid) en daarna insmeren met een gekoelde vettende crème.  Mentholzalf en een vettende crème uit de koelkast kan verlichting geven bij jeuk. Dit houdt zo'n 20 tot 30 minuten een verkoelend effect. Het kan voldoende zijn om krabben te voorkomen.

Alternatieven voor het krabben:

• Wrijven.
• Kloppen.
• Knijpen.
• Een massage (met een vettende crème).

Het gebruik van antihistaminica

Bij een allergische reactie komt histamine vrij. Histamine is een stof die onder andere jeuk veroorzaakt en die de kleine bloedvaten in de huid doet uitzetten. Hierdoor wordt de huid rood en er kunnen jeukende bultjes (oedeem) ontstaan. Om de werking van histamine tegen te gaan kunnen antihistaminica gebruikt worden. Antihistaminica (in de vorm van tabletten, siroop of druppels) kunnen jeukremmend werken. Zij bestrijden alleen de jeuk en hebben geen effect op het eczeem. In het algemeen worden antihistaminica pas voorgeschreven bij kinderen ouder dan 1 jaar.

Antihistaminica zijn over het algemeen veilige geneesmiddelen. Ze zijn niet verslavend en er treedt zelden gewenning op. Antihistaminica worden over het algemeen goed verdragen. Toch kunnen ze bijwerkingen geven. De meest gemelde bijwerking is sufheid. Bij kinderen kan er juist hyperactiviteit en geagiteerdheid optreden, in dat geval moet de dosis verminderd worden of moet er gestopt worden met het gebruik.

Antihistaminica kunnen zowel bij klachten als chronisch worden gebruikt. Bij klachten kan een antihistaminicum gebruikt worden om een allergische reactie te voorkomen, of op het moment dat een reactie optreedt. Antihistaminica kunnen ook chronisch gebruikt worden, bijvoorbeeld bij een allergie voor huisstofmijt, tijdens het pollenseizoen, of bij jeuk.

Vermijd factoren die de jeuk verergeren

Warmte en transpiratie leiden vaak tot jeuk, daarom is het beter de verwarming niet te hoog te zetten en de slaapkamer koel en fris te houden. Droge lucht kan jeuk verergeren. Gebruik van airconditioning is af te raden en een goede ventilatie is aan te raden. Je kan waterbakjes aan de verwarming hangen.

Zeepresten die achterblijven in kleding kunnen irriteren, daarom moet je de kleding na het wassen zorgvuldig spoelen. Een onbedekte huid is gevoeliger voor prikkels en leidt eerder tot jeuk. Het dragen van wijde, vochtdoorlatende, katoenen kleding zonder randjes en in meerdere laagjes is aan te raden. Nieuwe kleding moet je voor het dragen wassen. Wol en synthetische stoffen werken irriterend en zijn af te raden. Merkjes in de kleding zijn vaak hard en stug. Je kan deze best afknippen.

Beperk beschadiging van de huid

In plaats van de huid droog te wrijven moet je de huid droogdeppen. Om beschadigingen door krabben te voorkomen kan je speciale zalfhandschoenen dragen en jouw nagels kort knippen.

Door de huid te bedekken met kleding of speciale verband- pakjes (verbandshirts, -broeken of -handschoenen) wordt de huid beschermd. Enerzijds krijgt de huid rust, de zalf kan goed in trekken en de huid wordt minder geprikkeld door stofjes van buitenaf. Ook kan er niet rechtstreeks aan de huid gekrabd worden, waardoor beschadiging van de huid voorkomen wordt.

Er zijn verschillende krabpakjes die vergoed worden. Voor meer informatie kan je op de website van de fabrikant kijken (Dermacura en Binamed). Jouw arts kan je een verbandpak op recept voorschrijven.

Controleer ook altijd bij jouw verzekering of er een vergoeding is.

Download pdf: folder adviezen over jeuk