1. Wat is het?
Lentigo maligna is een vroeg stadium van het melanoom. "Lentigo" verwijst naar de bruine vlek die je hierbij ziet en "maligna" betekent "kwaadaardig". Kwaadaardig, omdat de aandoening melanoom kan worden. Uit een lentigo maligna kan in principe een melanoom ontstaan. De aandoening wordt dan "lentigo maligna melanoma" genoemd. Wanneer er in de vlek verhardinkjes, kleine knobbeltjes of wondjes ontstaan, dient men te denken aan een kwaadaardige ontaarding. Wanneer de aandoening zich ontwikkelt tot een melanoom zal het zich ook "gedragen" als een melanoom; d.w.z. de aandoening kan dan ook uitzaaien en het leven bedreigen.
Lentigo maligna komt voornamelijk voor bij oudere mensen (tussen de 50 en 80 jaar) en bij vooral diegenen met een buitenberoep en een blanke huidskleur. In zeldzame gevallen kunnen Aziatische mensen het ook krijgen. Andere benamingen voor lentigo maligna zijn "Hutchinson's melanotic freckle" en de "melanosis precancerosa van Dubreuilh" of kortweg "de ziekte van Dubreuilh", allen genoemd naar de artsen die onderzoek naar de aandoening hebben gedaan.
2. Hoe ontstaat het?
Er wordt aangenomen dat (langdurige) blootstelling aan ultraviolette (UV-)straling de belangrijkste risicofactor is voor het verkrijgen van lentigo maligna. Hiervoor zijn enkele belangrijke argumenten aan te voeren:
- De aandoening komt voor op zonbeschenen delen van het lichaam
- De aandoening treedt vooral op bij oudere mensen, die relatief meer aan zonlicht zijn blootgesteld.
- Vooral mensen met een buitenberoep zijn de dupe
- Andere risicofactoren zijn een blanke huidskleur en een ernstige zonverbranding in het verleden.
- Roken daarentegen, geeft geen verhoogd risico voor het verkrijgen van lentigo maligna.
3. Hoe wordt de diagnose gesteld?
Indien op het blote oog bij jouw een lentigo maligna wordt vermoed worden de volgende aanvullende onderzoeken worden gedaan:
1. DERMATOSCOPIE
Dit is een niet-pijnlijk onderzoek waarbij de arts met behulp van een speciale kijker de vlek met een 10 X vergroting kan bestuderen. Op deze manier kunnen andere kenmerken van de vlek worden onderscheiden die met het blote oog niet te zien zijn.
2. HUIDBIOPSIE
De huidbiopsie wordt genomen:
- om meer zekerheid te hebben over de diagnose
- om door de patholoog een melanoom uit te laten sluiten.
Bij verdenking op een (gewone) lentigo melanoom kan men kiezen voor:
- een gewoon huidbiopsie, volgens het appelboortje techniek of een
- een "ovaal- huidbiopsie"
De methode is afhankelijk van de plaats en de grootte van de vlek, de leeftijd en gezondheidstoestand van de patiënt en de mate van verdenking op een lentigo maligna. Zo kan men bij een relatief kleinere vlek met een hoge verdenkinggraad kiezen voor een ovaal-huidbiopsie.
Indien de verdenking bestaat op een melanoom wordt er altijd "ovaal- huidbiopsie" afgenomen.
4. De behandeling
Bij voorkeur wordt een lentigo maligna middels een operatie (= een excisie) verwijderd. Eventueel wordt je hiervoor naar de plastische chirurg doorverwezen.
Wanneer de lokalisatie een operatie niet toestaat of wanneer de omvang van de vlek hiervoor te groot is wordt kan er gekozen worden voor: radiotherapie (bestraling) of cryochirurgie (bevriezen).
Andere minder populaire behandelingen zijn onder meer: elektrocoagulatie (wegbranden), laser therapie en het gebruik van een crème dat azeleïnezuur bevat. Bij deze behandelvormen is de kans op terugkeer van de vlek groter dan bij een excisie.
5. Wat kan je zelf doen?
Lentigo maligna Wordt beschouwd als een lange termijn huidschade door UV-stralen. Daarom kan men niet verwachten dat zonbeschermende maatregelen, op de korte termijn, het ontstaan van een nieuwe lentigo maligna kunnen helpen voorkomen.
Tot op zekere hoogte is echter wel mogelijk om verdere schade van de huid door UV-straling te verminderen. Dit kan door minder in de zon te gaan en het gebruik van zonnebank te beperken. Het gebruik van anti-zonnebrandmiddelen met een hoge beschermingsfactor (factor 15 of hoger) en het dragen van beschermende kleding en hoofddeksel is verder van groot belang. Hierbij moet men bedenken dat een anti-zonnebrandcrème niet bedoeld is om langer in de zon te zijn. Deze is bedoeld om, gedurende de tijd dat je in de zon bent, de huid te beschermen.
6. De vooruitzichten?
Lentigo maligna groeit langzaam en kan ontaarden in een melanoom. Na hoeveel tijd een lentigo maligna melanoma ontstaat, is nog onbekend. De kans op een kwaadaardige ontaarding wordt geschat op 25 tot 50%. Wanneer éénmaal de diagnose is gesteld wordt daarom aangeraden om de vlek zo snel mogelijk te laten weghalen.
In een lentigo solaris kan zich een lentigo maligna ontwikkelen. In feite is dit een beginnend melanoom. Deze moet dus adequaat worden behandeld om een melanoom te voorkomen. De pigmentvlek is vaak wat grilliger van vorm. Het pigment is niet meer egaal. Er komen wat donkerbruine tot bijna zwarte vlekken in. (bron: huidarts.com)