
Het belangrijkste over gerstekorrels:
- Gerstekorrels zijn kleine, witte bultjes die meestal op de neus en wangen voorkomen.
- Het komt het vaakst voor bij pasgeborenen.
- Ze zullen meestal na enkele weken weggaan. Het kan ook bij ouderen en volwassenen voorkomen. Bij oudere kinderen en volwassenen gaan ze meestal na enkele maanden weg.
1. Wat is een gerstekorrel?
De gerstekorrel is een kleine, witte bult die vooral op de neus en wangen voorkomt. Deze cysten treffen we vaak in groepjes aan. Een andere (Latijnse) naam voor gerstekorrel is een milium (milia in het meervoud) . De cysten komen voor wanneer keratine onder het oppervlak van de huid blijft zitten. Keratine is verder een eiwit dat voorkomt in huidweefsels, haar- en nagelcellen.
Gerstekorrels komen bij mensen van alle leeftijden voor, maar ze komen het meest voor bij pasgeborenen. Ze komen voor in het gezicht, de oogleden en de wangen.
2. Oorzaken
De oorzaak van milia bij pasgeborenen is verder onbekend. Het wordt vaak onterecht aangeduid als baby acne. Deze wordt in tegenstelling tot gerstenkorrels veroorzaakt door hormonen van de moeder. In tegenstelling tot baby acne veroorzaakt milia geen ontsteking. Kinderen met gerstekorrels zijn er waarschijnlijk mee geboren. Baby acne verschijnt pas een paar weken na de geboorte.
Bij oudere kinderen en volwassenen treft men gerstekorrels meestal aan samen met een of andere vorm van schade aan de huid, zoals:
- blaarvorming door een huidaandoening
- brandwonden
- blaarbesmettingen
- huidbehandelingen, zoals laser resurfacing
- langdurig gebruik van steroïde crèmes
- langdurige zonbeschadiging
3. Wat zijn de soorten gerstekorrels?
Gerstekorrels zijn kleine, koepelvormige bultjes die meestal wit of geel zijn. Ze jeuken niet en doen ook geen pijn. Zij kunnen echter ongemak veroorzaken. Enerzijds kunnen ruwe lakens of kleding de bultjes irriteren, anderzijds kunnen ze rood worden.
Er zijn verschillende soorten milia. Deze cysten delen we in op basis van de leeftijd waarin ze voorkomen of op basis van het letsel dat de cysten veroorzaakt.
A. Neonatale gerstekorrels
Deze aandoening komt voor bij pasgeborenen en geneest binnen enkele weken. Cysten zien we meestal op het gezicht, hoofdhuid en bovenste romp. Deze vorm van gerstekorrels komt tot slot voor bij ongeveer 40 procent van pasgeboren baby's.
B. Primaire gerstekorrels bij kinderen en volwassenen
Deze aandoening wordt veroorzaakt door keratine die onder het huidoppervlak blijft zitten. Cysten kunnen worden gevonden rond de oogleden, op het voorhoofd, en op de genitaliën. Primaire milia kan enkele weken tot enkele maanden duren.
C. Gerstekorrel in Plaque
Deze aandoening is meestal geassocieerd met genetische of auto-immuun afwijkingen in de huid, zoals Lichen planus. Deze variant kan de oogleden, oren of wangen aantasten. De cysten kunnen enkele centimeter in diameter zijn. We zien deze variant meestal bij wat oudere vrouwen, maar het komt ook voor bij kinderen en volwassenen van andere leeftijden.
D. Traumatische gerstekorrels
Deze cysten komen voor bij de huid die beschadigd is. Voorbeelden zijn ernstige brandwonden en uitslag. De cysten kunnen geïrriteerd geraken, waardoor ze rood langs de randen en wit in het midden zijn.
E. Milia door geneesmiddelen
Het gebruik van steroïde crèmes kan leiden tot gerstekorrels op de plaats waar men de crème heeft aangebracht. Zulke bijwerkingen van (topische) geneesmiddelen zijn echter zeldzaam.
4. De diagnose
Uw arts zal uw huid onderzoeken en kan bepalen of u de aandoening heeft. Dat doet hij/zij op basis van de verschijning van de cysten.
5. De behandeling
Er is geen behandeling nodig voor baby gerstekorrels. De cysten zullen uiteindelijk binnen enkele weken weggaan. Bij oudere kinderen en volwassenen gaat milia binnen een paar maanden weg. Er zijn een aantal behandelingen die effectief kunnen zijn voor het uirroeien van deze cysten als ze ongemak veroorzaken:
- gebruik maken van een steriele naald om de inhoud van de cyste uit te zuigen
- geneesmiddelen, zoals lokaal vitamine A-zuur
- chemische peeling
- laser behandeling (waarbij het gebruik van een kleine en gerichte laser om de cyste te vernietigen)
- diathermie (die gebruik maakt van hitte inhoudt om de cysten te vernietigen)
- curettage (chirurgisch schrapen en om de cysten te vernietigen)
- cryotherapie (bevriezing, de meest gebruikte methode is om de cysten te vernietigen)
6. vooruitzichten
Gerstekorrels veroorzaken geen problemen op lange termijn. Bij pasgeborenen gaan de cysten gewoonlijk binnen enkele weken na de geboorte weg. Hoewel het proces langer kan duren bij kinderen en volwassenen, beschouwt mengerstekorrels niet als beschadigend. Als uw aandoening niet binnen enkele weken beter is, kunt u uw dermatoloog raadplegen om er zeker van te zijn dat het niet iets anders is.